ЗАДАННІ ПЕРШАГА ЭТАПУ АБЛАСНОЙ АЛІМПІЯДЫ
                              ПА БЕЛАРУСКАЙ МОВЕ І ЛІТАРАТУРЫ

                                         5 КЛАС

                                 2009 -2010 навуч. год

Заданне 1.Спішыце, падзяляючы тэкст на сказы. У канцы сказаў пастаўце патрэбныя знакі прыпынку. Знайдзіце сказ са звароткам, пастаўце знакі прыпынку.

 Вясна непрыкметна перайшла ў лета дні паплылі над зямлёй светлыя і сонечныя нагрэтая за вясну зямля набірала сілу зеляніна на ёй расла і шырылася жыта выйшла ў колас месцамі з’явіліся пяшчотныя каласкі з прыўзнятымі вусікамі зазелянелі ячмяні і аўсы дары сонейка зямлі сваё святло і цеплыню

                                                      Максімальная колькасць балаў – 5 б.

Заданне 2.Устаўце прапушчаныя літары.

Б…логія, д…фрагма, п…яніна, пер…дыка, б…графія, д…гностыка.

                                                     Максімальная колькасць балаў – 3 б.

                                                     За правільна напісанае слова – 0,5 б.

Заданне 3. Запішыце словы па-беларуску.

Инженер, легенда, канцелярия, сержант, яблоко, сердце, церемония, медвежата.

                                                     Максімальная колькасць балаў – 4 б.

                                                     За правільна напісанае слова – 0,5 б.

Заданне 4. Прачытайце. Выпішыце сказ, які адпавядае намаляванай ніжэй схеме.

А) Пад вечар неба зацягнулі цяжкія хмары.

Б) Разгуляўся вецер.

В) Зламаў на полі дуплаваты разгалісты дуб, вывернуў з каранямі высачэзную ліпу.

Г) Пайшоў спорны халодны дождж

_._._._.   _ _ _ _   ________                      ________  .

                             ________

                                                        Правільны адказ – 2 б.

Заданне 5. Запоўніце табліцу.

                                                              Максімальная колькасць балаў – 4 б.

                                                              1 правільны адказ – 1 б.

Заданне 6. Падбярыце беларускія адпаведнікі да запазычаных слоў:

Антракт  - …, афіша - …, дыскусія - …, аргумент - …, бар’ер -…, аналогія -….

                                                                 Максімальная колькасць балаў – 3 б.

                                                                 1 правільны адказ – 0,5 б.

Заданне 7.Складзіце па два сказы з наступнымі амонімамі.

Лісічка – лісічка, насып – насып

                                                                 Максімальная колькасць балаў – 4 б.

                                                                 1 сказ – 1 б.

Заданне 8. Дапішыце беларускія прымаўкі:

1.      Рыхтуй летам сані, а ….

2.       Жураўлі ляцяць высока -  ….

3.      Хто полю годзіць, у таго …

4.      Дарагая тая хатка, дзе …

5.      На чужой старане і …   

                                                                          Максімальная колькасць балаў – 5 б.

                                                                          1 правільны адказ – 1 б.

               Максімальная колькасць балаў  за ўсе заданні – 30 балаў = 100%  

                                              АДКАЗЫ

                                               5 клас

1. Вясна непрыкметна перайшла ў лета. Дні паплылі над зямлёй светлыя і сонечныя.Нагрэтая за вясну зямля набірала сілу. Зеляніна на ёй расла і шырылася. Жыта выйшла ў колас. Месцамі з’явіліся пяшчотныя каласкі з прыўзнятымі вусікамі. Зазелянелі ячмені і аўсы. Дары, сонейка, зямлі сваё святло і цеплыню!

2. Біялогія, дыяфрагма, піяніна, перыёдыка, біяграфія, дыягностыка.

3. Інжынер, легенда, канцылярыя, сяржант, яблык, сэрца, цырымонія, медзведзяняты.

4. а) Пад вечар неба зацягнулі цяжкія хмары.

5. [фудбол], [с’л’эт ],  [п’ай’у], [й’ас’эн’]

6. Антракт – перапынак, афіша – аб’ява, дыскусія – спрэчка, аргумент – доказ, бар’ер –перашкода, аналогія – падабенства.

8.      Рыхтуй летам сані, а зімой – калёсы.

Жураўлі ляцяць высока – зіма яшчэ далёка.

Хто полю годзіць, у таго ніва родзіць.

Дарагая тая хатка, дзе радзіла мяне матка.

На чужой старане і на печы холадна.