Раённая алімпіяда па беларускай мове

9 клас

1.     Якія гукі выконваюць ролю адрознівальнікаў сэнсу ў наступных парах слоў. Запішыце.

(0,5 б)

2.     Запішыце словы па-беларуску ў алфавітным парадку.

Смазывать, представительство, боярышник, скамья, созвездие, езженный, неосмотрительный, златоцвет, бездельник, ромашка, кучер.

(4 б)

3.     Адзначце сказы з няправільным ужыванне дзеепрыслоўяў.

1)     Падняўшы ўгору твар, хлопчык доўга слухаў перазвон жаўрукоў.

2)     Імкнучыся выканаць заданне, у брыгадзе значна ўзрасла працоўная дысцыпліна.

3)     Супакоіўшыся, ён пачаў думаць пра сваё становішча.

4)     Радасць так і свяцілася ў вачах, успомніўшы пра тое нядаўняе вяселле.

(2 б)

4.     Па прапанаваным пачатку ўзнавіце і запішыце прыказкі.

1)     Няма смачнейшай вадзіцы, ...

2)     Вуснамі мёд разлівае, ...

3)     У людзей пытай, ...

(3 б)

5.     Складзіце сказы, у якіх неазначальная форма дзеяслова жыць выконвала б сінтаксічную ролю: а) дзейніка; б) выказніка; в) азначэння; г) акалічнасці.

(4 б)

6.     Пастаўце ў форме творнага склону словазлучэнні.

Горад Рагачоў, пісьменнік Лужанін, горад Шчучын, паэт Куляшоў.

(2 б)

7.     Запішыце па тры-чатыры словы (выразы) ветлівасці, якія прынята ўжываць пры сустрэчы, а потым – пры развітанні.

(выраз – 0,5 б)

8.     Прачытайце загадкі, у якіх ідзе гаворка пра органы маўлення. Запішыце ў табліцу, з чым параўноўваюцца язык, зубы, рот.

1)     За белым бярэзнічкам талалай брэша.

2)     За сцяною касцяною балалайка грае.

3)     Злодзей у клетцы, а мяшкі на парозе.

4)     Ляжыць калода пасярод балота, ні гніе, ні сохне.

5)     Поўны падпечак белых авечак.

6)     За саначкамі, за белым бярэзнічкая у сваёй бярлозе мядзведзь ляжыць.

(4 б)

Адказы

1.     Якія гукі выконваюць ролю адрознівальнікаў сэнсу ў наступных парах слоў. Запішыце.

(0,5 б)

2.     Запішыце словы па-беларуску ў алфавітным парадку.

Смазывать, представительство, боярышник, скамья, созвездие, езженный, неосмотрительный, златоцвет, бездельник, ромашка, кучер.

(4 б)

3.     Адзначце сказы з няправільным ужыванне дзеепрыслоўяў.

5)     Падняўшы ўгору твар, хлопчык доўга слухаў перазвон жаўрукоў.

6)     Імкнучыся выканаць заданне, у брыгадзе значна ўзрасла працоўная дысцыпліна.

7)     Супакоіўшыся, ён пачаў думаць пра сваё становішча.

8)     Радасць так і свяцілася ў вачах, успомніўшы пра тое нядаўняе вяселле.

(2 б)

4.     Па прапанаваным пачатку ўзнавіце і запішыце прыказкі.

4)     Няма смачнейшай вадзіцы, ...

5)     Вуснамі мёд разлівае, ...

6)     У людзей пытай, ...

(3 б)

5.     Складзіце сказы, у якіх неазначальная форма дзеяслова жыць выконвала б сінтаксічную ролю: а) дзейніка; б) выказніка; в) азначэння; г) акалічнасці.

(4 б)

6.     Пастаўце ў форме творнага склону словазлучэнні.

Горад Рагачоў, пісьменнік Лужанін, горад Шчучын, паэт Куляшоў.

(2 б)

7.     Запішыце па тры-чатыры словы (выразы) ветлівасці, якія прынята ўжываць пры сустрэчы, а потым – пры развітанні.

(выраз – 0,5 б)

8.     Прачытайце загадкі, у якіх ідзе гаворка пра органы маўлення. Запішыце ў табліцу, з чым параўноўваюцца язык, зубы, рот.

7)     За белым бярэзнічкам талалай брэша.

8)     За сцяною касцяною балалайка грае.

9)     Злодзей у клетцы, а мяшкі на парозе.

10)Ляжыць калода пасярод балота, ні гніе, ні сохне.

11)Поўны падпечак белых авечак.

12)За саначкамі, за белым бярэзнічкая у сваёй бярлозе мядзведзь ляжыць.

(4 б)